Niedzica (Atrakcje)

    Niedzica, (500-540 m n.p.m., 1846 mieszkańców), to wieś o niewykluczonych początkach w II poł. XIII w., leżąca w dolinie potoku Niedziczanka, lokowana przez Franka z Farkaszowiec na prawie niemieckim, na 60 łanach (30 gospodarstw).

    Wzmiankowana źródłowo od 1320 r. w kluczu dunajeckim Kokosza Berzewiczego wieś rozwijała się szybko i w XVI w. określano ją jako miasteczko (oppidum). Ludność obok rolnictwa zajmowała się także rzemiosłem, głównie na potrzeby rezydencji zamkowej. We wsi, natychmiast po lokacji ufundowany został katolicki kościół murowany, który w 1326 r. został przekazany wraz z farą w ręce kartuzów z Czerwonego Klasztoru. W latach 1545-1640 mieścił się w nim czasowo zbór protestancki. Kościół, pw. Św. Bartłomieja, w swym gotyckim zrębie ma trójprzęsłową nawę poprzedzoną wieżą nad kruchtą oraz trójprzęsłowe prezbiterium. Kościół ten, kilkakrotnie przebudowywany, w znacznej części w stylu rokoka, posiada wiele cennych zabytkowych pamiątek. Wieś trapią częste pożary. Nawet kilka lat temu ogień pochłonął 12 domostw. Gdy w 1832 r. wieś odwiedził poeta Seweryn Goszczyński, przy wjeździe do wsi przykuł jego uwagę umocowany na słupie napis: "surowy zakaz palenia fajki", co miało przeciwdziałać pożarom. Wieś zawdzięcza swa sławę obronnemu zamkowi węgierskiemu położonemu 2 km od jej centrum, który wymieniany jest w dokumencie z 1325 r. pod nazwą Dunajec. W zamku tym w 1412 r. posłowie króla polskiego Władysława Jagieły przekazali pożyczkę posłom króla czeskiego i cesarza niemieckiego Zygmunta Luksemburskiego. Zastawem owej pożyczki były Lubowla, Gniazda i Podoliniec oraz 13 innych miejscowości. Odpis aktu zastawu znajduję się w urzędzie parafialnym, zaś oryginał, w j.łacińskim, w Muzeum Czartoryskich w Krakowie. Zamek nie jest jedynym zabytkiem w Niedzicy. Warto też zobaczyć zabytkowy spichlerz, cmentarzyk Salamonów oraz plebanię pochodzącą z XVIIIw. Obecnie największą atrakcją turystyczną jest Zalew Czorsztyńsko-Niedzicki i uruchomienie elektrowni wodnej. Fakt ten zdynamizował życie gospodarcze Niedzicy i spowodował znaczny napływ turystów, którzy zwiedzają zaporę. Niedaleko zapory, na górze pod Taborem, powstaje kompleks turystyczny. U podnóża zamku, corocznie odbywa się przegląd polskojęzycznego folkloru spiskiego o nazwie "Śpisko Watra" na którą zapraszane są także zespoły z innych regionów Polski i Słowacji, zaś zimą, w sali miejscowego Gminnego Ośrodka Kultury odbywa się impreza pod nazwą "Śpiskie Zwyki". W sierpniu przy zamku koncertują orkiestry dęte działające w gminie Łapsze Niżne. Od sezonu zimowego 1999/2000, na Polanie Sosny, obok przejścia graniczne-go na Słowację, uruchomiony zostanie kompleks narciarski składający się z 2 wyciągów orczykowych i wyciągu krzesełkowego, zaś w razie braku śniegu zapewnione jest sztuczne śnieżenie. Latem będzie tu czynna rynna.
NIEDZICA-ZAMEK. W związku z powstającą zaporą i elektrownią, wzdłuż drogi prowadzącej z Falsztyna w stronę zamku, powstało znacznej wielkości osiedle, ustanowione nowym sołectwem, o nazwie Niedzica-Zamek. W roku 1997 wybudowano tu nowy kościół pw. św. Andrzeja, który jest filią parafii św.Bartłomieja w Niedzicy. Do kościółka przeniesiono ołtarz i dzwon z kaplicy zamkowej.
MUZEALNY ZESPÓŁ ZAMKOWY W NIEDZICY stanowią cztery obiekty.