Czorsztyn (Atrakcje)

Samochodem do Czorsztyna

   Któż nie słyszał o burzliwych dziejach obu nadgranicznych zamczysk i o średniowiecznym pięknie drewnianego kościółka w Dębnie? W sezonie rojno tu więc i gwarno, tym bardziej, że i inne miejscowości na trasie obfitują w zabytki i ciekawostki.     W związku z budową zapory na Dunajcu stałym zmianom ulega przebieg dróg w Przełamie Czorsztyńsko- Niedzickim - wycieczkę dostosowujemy do ich stanu w r. 1978. Do Czorsztyna i Dębna dochodzą autobusy linii Szczawnica - Nowy Targ, nie wszystkie jednak zbaczają do Czorsztyna. Ze Szczawnicy wyjeżdża się ul. Manifestu Lipcowego, a następnie szosą biegnącą bulwarem ponad brzegiem Dunajca (piękne widoki na Pieniny).Odosobniony przysiółek Piaski znajduje się w miejscu,gdzie do r. 1934 gościniec przechodził na drugą stronę rzeki. W ostatnich latach urządzono tu obozowisko, a także punkt załadunku czółen spływowych na ciężarówki. Obecny most krościeński czynny jest od r. 1933. Autobus skręca przez niego w lewo i obok zabytkowego kościoła wjeżdża na rynek w Krościenku (z centrum Szczawnicy 6 km). Szosa opuszcza Krościenko w kierunku zach. Jedziemy teraz dnem doliny Krośnicy, lewobocznego dopływu Dunajca. Po lewej ciągną się Pieniny, po prawej Pasmo Lubania. W odległości 3 km od Krościenka odchodzi w prawo droga do wsi Grywałd . Szosa wznosi się dalej wzdłuż rzeczki, z odkrytego odcinka ukazują się wierzchołki Pienin i Lubania. W Krośnicy odbiega na pd. nowo zbudowana droga do przysiółka Kąty i Sromowiec Niżnych. Dość stromy podjazd wyprowadza na przeł. Snozkę (653 m), stanowiącą granicę między Pieninami a Pasmem Lubania w Gorcach. Po prawej widać goły Wdżar (767 m), zbudowany częściowo ze skał andezytowych (nieczynne kamieniołomy). Przy dobrej widoczności z przełęczy roztacza się wspaniała panorama, z łańcuchem Tatr na horyzoncie. Ponad szosą stoi odsłonięty w r. 1966 pomnik projektu Władysława Hasiora, poświęcony pamięci "synów Ojczyzny poległych w walce o utrwalenie władzy ludowej na Podhalu". Ma on wys. 13 m, a piszczałki w konstrukcji wydają przy wietrze organowe dźwięki. Po zach. stronie grzbietu trasa rozgałęzia się: wprost biegnie nowa szosa do Nowego Targu, my skręcamy w lewo w dół, by po niespełna 2 km zatrzymać się w Czorsztynie, popularnej miejscowości wycieczkowej (ze Szczawnicy 17 km, z Krościenka 11 km - stacja benzynowa). Działają tu Biuro ORT PTTK oraz biuro spływu i ekspozytura "Podhala". Nad Dunajcem letnie obozy w domkach campingowych, w sezonie czynna jest też duża gospoda wycieczkowa GS. Ważnym zajęciem mieszkańców było kiedyś rybołówstwo, a marynowane pstrągi z Czorsztyna uchodziły za delicje na stołach Zamku Królewskiego w Warszawie. I dziś widać tu licznych wędkarzy. Turystów przyciąga wyjątkowa atrakcyjność okolic - wychodzą stąd szlaki wycieczkowe na Lubań , na Trzy Korony, wreszcie zielono znakowana droga w Pieniny Spiskie (Hombarki). Z przystanku PKS widać w górze czerwone mury Zamku Czorsztyńskiego (588 m npm.) - dochodzi się do nich szosą, a potem drogą w lewo (łącznie 20 min). Z powodu prac *** i konserwatorskich, ruiny w pewnych okresach można oglądać tylko z zewnątrz. Zamek powstał częściowo w w. XIV, partie ceglane pochodzą z w. XVII. Jako warownia przy granicy z Węgrami, często gościł polskich królów. Był siedzibą starostów czorsztyńskich i ośrodkiem administracyjnym również dla Szczawnicy i w części tylko niezależnego Krościenka. W r. 1651 tutaj rozegrały się kulminacyjne sceny krwawo stłumionego powstania górali pod wodzą Kostki Napierskiego, upamiętnione tablica. Z murów można podziwiać rozległą panoramę. Po drugiej stronie niegdyś granicznego Dunajca widać Zamek Niedzicki, a u jego stóp - w malowniczym przełomie - wielki plac budowy zapory wodnej, która spiętrzyć ma wody rzeki w jezioro, sięgające wstecz po Dębno i Frydman.